Na gaz czy na węgiel? Doradzamy jak ogrzewać dom

Lato już praktycznie za nami i większość z nas powoli zaczyna się przygotowywać do nadchodzących zimnych jesiennych i zimowych dni. Jedną z podstaw naszego funkcjonowania jest efektywne i opłacalne ogrzewanie domu, które często pochłania lwią część domowego budżetu. Którą opcję wybrać, by nie przepłacić?

Zanim przystąpimy do opisu poszczególnych form ogrzewania, trzeba zwrócić uwagę na kilka innych, ważnych aspektów, które mogą nieco ograniczyć wydatki na ten cel. Niezwykle istotne staje się więc odpowiednie ocieplenie domu, które umożliwi zaoszczędzenie nierzadko nawet kilkudziesięciu procent kosztów – dobrze wykonane otynkowanie z wykorzystaniem grubego styropianu piankowego może znacznie pomóc w utrzymywaniu ciepła w domu. Konieczne staje się także odpowiednie uszczelnienie okien – dziury w okiennicach czy pęknięte uszczelki mogą spowodować, że mimo podkręconych na maksimum kaloryferów nadal możemy odczuwać zimno, zwłaszcza w okolicach okien. No i warto również zaopatrywać się w surowiec znacznie wcześniej niż w okolicach początku sezonu grzewczego – możemy wtedy liczyć na niższe ceny oraz lepszą jakość węgla czy drewna. Niby tak niewiele, a jednak warto o tym pamiętać.

Węgiel kamienny

Kalkulację kosztów poszczególnych źródeł energii zaczniemy od najpopularniejszego wykorzystywanego w Polsce surowca, jakim jest węgiel. To najbardziej powszechna forma grzania, która zawdzięcza swoją popularność głównie niskim kosztom eksploatacyjnym oraz łatwości w dostępności. Zaletą jest także wysoka kaloryczność, zwłaszcza nowych mieszanek – generalnie zasada jest prosta – w im większych kamulcach i im więcej miału znajdziemy w węglu, tym bardziej będziemy narzekać na zapychające się piece i kotły. Najbardziej wydajne są tzw. mieszanki groszkowe, czyli małe kamyczki węgla, które często występują na rodzimych składach z przedrostkiem –eko. Nie dajcie się jednak zwieść – węgiel nie ma nic wspólnego z ekologią, to bowiem najbardziej zanieczyszczające atmosferę źródło ciepła. Kłopotliwe staje się także wynoszenie popiołu z pieców oraz regularne przeczyszczanie komina – bez regularnych wizyt kominiarza możemy spotkać się z denerwującym zjawiskiem „cofania dymu”, co niestety poczują (dosłownie!) wszyscy domownicy.

Koszt instalacji centralnej dla średniej wielkości domu (na potrzeby tekstu będzie ogrzewać dom o powierzchni 100 m2) jest relatywnie niski, to bowiem ok. 15000 złotych. Generalnie w ciągu sezonu grzewczego powinniśmy zużyć ok. 3-4 tony węgla, co w odniesieniu do aktualnych cen może kosztować od 1800 do 2500 złotych. Pamiętajmy jednak, że ogrzewanie węglem kamiennym co i rusz napotyka na spore obostrzenia, zwłaszcza ze strony Komisji Europejskiej, może więc okazać się, że za kilka-kilkanaście lat takie instalacje trzeba będzie wymienić.

Gaz

Dom możemy ogrzewać dwoma typami gazu: płynnym oraz ziemnym. Z tej dwójki znacznie droższy (nawet dwukrotnie) jest ten pierwszy, głównie ze względu na dość spore koszty transportu, jak również konieczność zamontowania specjalnego zbiornika tuż koło domu. Gaz płynny to stosunkowo wydajna forma ogrzewania, ale paliwo jest stosunkowo drogie – dość powiedzieć, że za ogrzanie 100-metrowego domu możemy zapłacić średnio 5-5,5 tysiąca złotych.

Znacznie tańszy w eksploatacji jest popularny gaz ziemny, choć tutaj z kolei dochodzą spore koszty montażu instalacji. Schody zaczynają się już na samym początku, gdy musimy podprowadzić rury do swojej posesji – w zależności od odległości koszt może wahać się od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Sporą ilość pieniędzy pożera już sam przyłącz w domu, gdzie musimy zainwestować w specjalny kocioł oraz odbiorniki gazu, co pochłonie kolejne kilka tysięcy złotych. Paliwo jest jednak relatywnie czyste i stosunkowo niedrogie – za ogrzanie 100-metrowego domu powinniśmy zapłacić około 2500 złotych w trakcie sezonu grzewczego.

Brykiety

Nieco mniej kłopotliwym w użytkowaniu zamiennikiem węgla kamiennego są brykiety, które są po prostu sprasowanymi trocinami, choć o nieco mniejszej kaloryczności niż „czarne paliwo”. Dają one jednak bardzo dużo ciepła, a popiół to kwestia jedynie około 3-5% ogólnej powierzchni spalonej – współczynnik ten w przypadku węgla kamiennego może z kolei wynieść nawet 10%. Za tonę brykietu musimy zapłacić około 450-500 złotych, choć na tonę spalonego węgla kamiennego przypada około 1500-1700 kilogramów brykietu. Wniosek jest więc prosty – to, co zaoszczędzimy na cenie surowca, spalimy w trakcie procesu ogrzewania, więc rachunek ekonomiczny nieznacznie, ale wciąż przemawia za węglem kamiennym – za brykiety powinniśmy zapłacić ok. 2500-2800 złotych.

Olej opałowy

Ogrzewanie olejem opałowym gwarantuje największą wydajność ogrzewania, choć niestety wiąże się ze sporymi kosztami eksploatacyjnymi. Już zakup samego kotła to koszt około 20 tysięcy złotych – są one jednak kompletnie bezobsługowe i same pobierają olej ze zbiornika, który również musimy postawić. Zazwyczaj osiągają one pojemność 1000 litrów, więc z pewnością nie będzie to mała instalacja. Ze względu na sporą ilość siarki wydobywającej się z oleju konieczne staje się także regularne serwisowanie instalacji – regulacja palnika, przegląd rur oraz sprawdzanie szczelności kotła, co także wiąże się z wydatkiem w postaci kilkuset złotych. Samo ogrzewanie będzie zaś kosztować nas około 3-3,5 tysiąca złotych.

Drewno

Drewno jest bardzo ekologicznym źródłem ciepła, ponadto pozostawia małe ilości odpadków. Niestety, jest też niskokaloryczne – by odpowiednio ogrzać dom, będziemy musieli spalić spore ilości tego odnawialnego surowca. Drewno musi być także odpowiednio wysuszone, by wilgotność nie przekraczała 20%, a palenie drewnem wiąże się także z częstymi wizytami w piecu. No i za drewno zapłacimy z pewnością sumarycznie powyżej 3500 złotych.

A prąd?

Prąd to wygodna forma ogrzewania, ale niestety – drakońsko droga. Wykorzystywanie ogrzewania na prąd wiąże się zazwyczaj z przeskokiem do wyższych taryf, co niestety skutkuje także wyższą opłatą za kilowatogodzinę. Możemy także spodziewać się niezwykle wysokich prognoz, które nierzadko nawet dwukrotnie przewyższyć faktyczną wartość użytkowanej energii elektrycznej. Owszem – prędzej czy później uzyskamy zwrot, ale i tak ogrzewanie za pomocą prądu to koszt co najmniej 6-7 tysięcy złotych.

Co wybrać?

Wobec coraz większych obostrzeń w zakresie użytkowania węgla kamiennego do ogrzewania domów najlepszym sposobem będzie skierowanie się w stronę gazu ziemnego. Tego surowca jeszcze długo nam nie zabraknie, jest stosunkowo łatwy w eksploatacji i przy tym całkiem tani. Ciekawym posunięciem powinien okazać się także wybór brykietów, choć momentami można napotkać na problemy z ich dostępnością. Tak czy siak – z czasem będziemy musieli dokonywać coraz bardziej ekologicznych wyborów, warto więc pomyśleć o tym zawczasu.